Гулдӯзӣ

Ҳунари гулдӯзии дастӣ дар Чин дар замони Ю Шун оғоз шуда, дар сулолаҳои Тан ва Сун ривоҷ ёфт ва дар сулолаҳои Мин ва Чин ривоҷ ёфт.Гулдӯзӣ дар Вейнан дар саросари шаҳр аз насл ба насл интиқол дода мешавад.Аз замони сулолаи Хан, гулдӯзӣ тадриҷан ба беҳтарин санъати шаҳр табдил ёфт ва гулдӯзони машҳур дар таърихи санъат ҷойгоҳи худро ишғол карданд.Дар давраи сулолаи Тангу Сунг гулдӯзӣ барои хаттотӣ, наққошӣ ва ороишӣ истифода мешуд ва мӯҳтавои гулдӯзӣ ба ниёзҳо ва урфу одатҳои рӯзгор алоқаманд буд.Шеъри Ли Бай «Зумрадхои заррин, ки дар либоси суруду ракс гулдӯзӣ карда шудааст» ва «Духтари сарватманд дар бинои сурх, ки пиҷакҳои тиллоӣ ба куртааш мезананд» - ҳама сурудҳои гулдӯзӣ мебошанд.Давраи Суруд даврае буд, ки гулдӯзии дастӣ, бахусус дар эҷоди гулдӯзии сирф эстетикии наққошӣ, ки охирин навъи он буд, ба авҷи худ расида буд.Расмҳои гулдӯзӣ аз наққошиҳои Академия таъсир гузошта, таркиби манзараҳо, айвонҳо, паррандагон ва суратҳои оддӣ ва равшан ва рангоранг зебо буд.Дар давраи сулолаи Мин ва Цин гулдӯзиҳои қасри сулолаҳои феодалӣ аз ҷиҳати миқёс хеле калон буда, гулдӯзии мардумӣ низ боз ҳам инкишоф ёфта, «Чор гулдӯзи бузург», яъне гулдӯзии Су, Сян, гулдӯзии Шу ва гулдӯзии Гуандун истеҳсол мешуд.

Шен Шоу, рассоми муосири гулдӯзӣ, на танҳо як гулдӯзи аъло аст, балки гулдӯзии наслҳои гузаштаро тасниф ва ба тартиб меандозад, усулҳои анъанавии гулдӯзии Гу ва гулдӯзиро мерос гирифтааст ва аз усулҳои ифодаи эскизкашии ғарбӣ, наққошии равғанӣ истифода мекунад. ва аксбардорӣ, эҷоди дӯхтаҳои фуҷур ва ресандагӣ барои ифодаи равшанӣ ва торикии ашё.Тасвири императори итолиёвӣ Алина дар намоишгоҳи санъат ва ҳунарҳои чинӣ дар Турини Итолиё ба маърази тамошо гузошта шуд ва барандаи ҷоизаи олии аъло дар ҷаҳон шуд.

Урфу одатҳои мардумӣ барои гулдӯзии мардумӣ имкону шароит фароҳам овардааст, ки заҳмату хирадмандии занонро ҳамаҷониба нишон диҳад ва дар навбати худ гулдӯзии мардумӣ ба расму оин ва осори мардумии маҳаллӣ ранги зебо ва пурасрор зам мекунад.

Гулдӯзӣ маъмултарин ва қадимтарин унсури мӯд аст, ки дар он дастони соддаву моҳир ва дилҳои дилсӯзи дилсӯз ҳунари рангоранг ва бойро ба ҳам мепайвандад.Эҷодиёти гулдӯзандагони давраҳои гуногун дар гулдӯзӣ бесобиқа ва пойдор буда, сӯзану ришта дар дасти гулдӯз мисли хасу сиёҳ дар дасти наққош аст, ки метавонад тасвирҳои чашмгиру зеборо гулдӯзӣ кунад, услуби фарҳангӣ ва дастовардҳои бадеии давраҳои гуногунро нишон медиҳад.

Дар тӯли рушди тӯлонии худ, гулдӯзии анъанавии чинӣ ба услубҳои гуногун табдил ёфт, ки техникаи тозашуда ва ифодаҳои ғанӣ гардид.Услуби гулдӯзии мардумӣ боз ҳам гуногунтар буда, дарзҳои бешумор ва мавзӯъҳои рангоранг дорад.Хусусан гулдӯзиҳои минтақаҳои ақаллиятҳои қавмӣ на танҳо аз рӯи мавзӯъ ва услуби худ фарқ мекунанд, балки шахсияти тавонои миллиро низ нишон медиҳанд.

Масалан, гулдӯзии чинии Миао ҳамчун "мӯди баланде, ки дар кӯҳҳо пинҳон шудааст" маъруф аст.Техникаи беназири гулдӯзии Миао, рангҳои ғафс, нақшҳои муболиға ва равшан, композицияи симметрӣ ва ҳамоҳанг, шакли табиии гулдӯзӣ.Он мазмуни мадании мардуми Миао-ро нишон медихад, ки табиатро парастиш мекунанд, «маънавият»-ро дунбол мекунанд ва ба ниёгон ва кахрамонони худ боварй доранд.Мафҳуми беназири фарҳангии гулдӯзии Миао онро аз гулдӯзии чинӣ, ки яке аз чаҳор шакли асосии гулдӯзӣ аст, ба куллӣ фарқ мекунад.Санъати гулдӯзии Миао кайҳо боз дар оғили кӯҳистон қарор дорад, аз ин рӯ, кам одамон ҷаззоб ва арзиши онро эътироф ва қадр мекунанд.Аммо, санъати хакикатан хуб замону фазоро фатх мекунад.Гулдӯзии Миао ҳамчун "шакли пурмазмун" ва пур аз "тасвирҳои эҳсосӣ" дар ояндаи наздик гул карда, бо гулдӯзиҳои Су, Сян, Гуандун ва Шу баробар мешавад.